piątek, 27 lipca 2012

Bramy i Baszty Krakowa

Kraków, jako gród już pod rządami Piastów otoczony był murami obronnymi, otoczonymi fosą zasilaną wodą z Rudawy.
Mury stanowiły system fortyfikacji obronnych przed najazdem wroga. W skład fortyfikacji wchodziły m. in. baszty i bramy.
Siedziba władców Polski ulokowana była na Wzgórzu Wawelskim. Sam Wawel otoczony jest 3 basztami i 5 bramami wjazdowymi. Baszta Senatorska jest najpotężniejszą z trzech XV wiecznych baszt otaczających wzgórze wawelskie.
Nieco mniejsza w płd-zach. narożniku zamku jest Baszta Sandomierska, posiadająca charakterystyczne zaokrąglone narożniki. 
Trzecia baszta wybudowana za panowania króla Kazimierza Wielkiego to prostopadłościenna Baszta Złodziejska. W jej murach więziono wziętych do niewoli najemników krzyżackich z czasów Bitwy pod Grunwaldem. U podstawy wieży / baszty Złodziejskiej, poniżej muru obronnego znajduje się jaskinia związana z legendą o smoku wawelskim, który miał tu mieszkać dawno, dawno temu, pożerał bydło, zagrażał mieszkańcom grodu. Już w XII w. opisuje historię smoka Wincenty Kadłubek, polski kronikarz.  


Jest jeszcze na Wawelu Baszta Tęczyńska, Szlachecka i Kobieca zwana też Panieńską.
Baszta Pasamoników
Baszta Stolarzy i Powroźników
Do dzisiaj zachowały się tylko 3 baszty otaczające krakowski gród: Baszta Pasamoników, Baszta Stolarzy i Powroźników przylegająca do Arsenału Miejskiego przy Murach Floriańskich oraz  Baszta Cieśli, ale na przestrzeni lat w murach obronnych Krakowa ulokowanych było 39 baszt. Za obronę baszt odpowiadali w razie niebezpieczeństwa rzemieślnicy (stolarze, powroźnicy, wyroby pasmanteryjne) i stąd nazwy poszczególnych baszt. Baszta Cieśli stoi obok Kościoła 'Pijarów' i  przylega do Arsenału. Rzemieślnicy zrzeszeni w cechach sami je budowali, sami mieli je obronić przed wrogiem. Musieli się w związku z tym przeszkolić także w zakresie strzeleckich umiejętności.  Powstała w tym celu organizacja realizująca takie zadania. To Bractwo Kurkowe
W miejscu nie istniejących już baszt stoją tablice upamiętniające baszty.
Baszta Grzebieniarzy
Baszta Barchanników 
Baszta Kęsza Karczmarzy
Baszta Ceklarzy
Baszta Rymarzy

Brama Floriańska
Do miasta można było wjeżdżać Bramą Grodzką, Sławkowską, Mikołajską, Szewską, Wiślną, Nową od ulicy Siennej i Bramą Floriańską zwaną Bramą Kuśnierzy
Najstarszą bramą była Brama Rzeźnicza przy ul. Mikołajskiej w obrębie klasztoru na Gródku. Po rozbiorze Polski, kiedy Kraków pod austriackim zaborem należał do Galicji, decyzją cesarza Franciszka II zlikwidowano wiele elementów fortyfikacji miasta.
Na Wawel od strony ul. Kanoniczej można dotrzeć Bramą Herbową lub Bramą Wazów. Do czasu przebudowania przez Austriaków systemu fortyfikacji w XIX w. Brama Wazów była  jedyną prowadzącą na Zamek.

Brama Floriańska

poniedziałek, 23 lipca 2012

Plac Mariacki

Plac Mariacki usytuowany jest między Kościołem Mariackim, a kamienicami wschodniej pierzei Rynku na ścianie H-G. Plac pełnił niegdyś funkcję cmentarza przykościelnego, z kaplicą cmentarną stojącą w miejscu, gdzie Kościół Świętej Barbary. Cmentarz zlikwidowano na początku XIX w. 

Na ścianie Kościoła Mariackiego widoczny jest zegar słoneczny.



Nie wiem, czy to przypadek, ale ile razy przechodziłam przez Plac Mariacki, tyle razy napotykałam na grupę turystów z przewodnikiem mówiącym po jedynie rosyjsku lub ukraińsku. Przewodnicy umiłowali sobie spokojny zaułek z widokiem na wieżę, z której co godzinę hejnalista odgrywa Hejnał, po czym macha przyjaźnie do turystów, a ci nagradzają hejnalistę gromkimi brawami. Oczywiście nagrywają 'koncert' czym tylko się da - kamerami, telefonami, aparatami fotograficznymi.
Na ścianach Kościoła Mariackiego wbudowano kamienne epitafia znanych, zasłużonych mieszczan, naukowców i innych wybitnych postaci Krakowa. 

Na środku Placu Mariackiego stoi fontanna z kopią figurki młodzieńca w turbanie. Mosiężna rzeźba jest repliką drewnianej figurki z Ołtarza Mariackiego stworzonego przez Wita Stwosza. 

Z tyłu XX wiecznej kopii figurki na fontannie widać kościół św. Barbary i Ogrójec przy kościele. Ogrójec to XV wieczna kompozycja rzeźbiarska przedstawiająca Jezusa modlącego się w towarzystwie pogrążonych we śnie Apostołów. 
Kościół był kiedyś siedzibą zakonu jezuitów. Ufundowany w 1362 roku przez Mikołaja Wierzynka pełnił funkcję kaplicy cmentarnej. 




Popularne posty

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

© All rights reserved.

Zdjęcia i teksty prezentowane na tym blogu są własnością autora. Wykorzystywanie i kopiowanie zdjęć bez mojej zgody jest zabronione (Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 04.02.1994r.Dz.U.Nr 24, poz. 83).