Stanisław Wyspiański na Krowoderskiej 79 w Krakowie

Mało kto wie, że Stanisław Wyspiański mieszkał w Krakowie ul. Krowoderskiej 79. 
Pytałam przekupki z Kleparza, jak tam trafić, ale ona też nie wiedziała. Ba, nawet usiłowała mnie przekonać, że coś mi się pokręciło, jako, że ona, stara Krakuska z ulicy Długiej na pewno by o tym wiedziała. 
Mimo to uparcie kroczyłam między starymi uroczymi kamieniczkami ulicą Krowoderską, a kiedy dobrnęłam już do końca ulicy na rogu Alei Słowackiego i Krowoderskiej zobaczyłam kamienicę z tablicą informującą o pobycie Wyspiańskiego w tym domu. 
Skojarzyłam sąsiedztwo ulic Krowoderskiej ze Szlakiem. Czyżby Wielcy tamtych czasów byli sąsiadami? Czyżby StanisławaWyspiański mieszkał po sąsiedzku z Marszałkiem Józefem Piłsudskim. Może spotykali się u siebie w domu, a może tylko na skrzyżowaniu dróg? 
Zweryfikowałam informacje. 
Piłsudski mieszkał z żoną Marią I voto Juszkiewiczową w kamienicy przy ul. Szlak 31 w latach 1910-1914. Pisałam o tym w blogu 'Szlak 31 szlakiem kobiet Piłsudskiego'. Wyspiański mieszkał kilka domów dalej, przy Szlak 23, ale mieszkał kilka lat wcześniej i krótko 1899?-1901, a potem w latach 1901-1906 przy Krowoderskiej.

Artysta początkowo mieszkał przy Placu Mariackim, potem przez chwilę u swojej przyszłej żony Teofilii z Pytków na ul. Szlak 23, a kiedy w 1901 roku otrzymał nagrodę przyznaną przez Akademię Umiejętności za witraże wawelskie wynajął samodzielne, 7-pokojowe mieszkanie na II piętrze kamienicy na rogu Al. Słowackiego (stojącej do dziś, zwaną wówczas Kilińskiego) i Krowoderskiej nr 79. Amfiladowy ciąg izb zamykał największy, narożny pokój z balkonem i trzema oknami. 

W roku 1900 Wyspiański poślubił chłopkę Teodorę Teofilę Pytko, z nieślubnym dzieckiem. Wyspiański przysposobił Teodora, uznając go za syna. Jeszcze przed ślubem urodziła się ich córka Helena (1895-1971) i syn Mieczysław (1899-1920), a później Stanisław (1901-1967).

Tu mieszkał z rodziną, jak również tu miał swoją pracownię. Tu Wyspiański urządził swą słynną “błękitną pracownie”, jako że wszystkie ściany, łącznie z sufitem pokrył błękitną farbą. Zresztą pozostałe pokoje utrzymane były również w intensywnych barwach. Sąsiadujący z pracownią pokój dziecięcy miał ściany żółte; przyozdobił je jeszcze artysta własnymi malunkami, m.in. kozy, która również zamieszkała w domu przy Krowoderskiej, przywieziona przez Teofilę z Konar w trosce o świeże mleko dla dzieci i męża” 

Latem 1906 roku, kiedy Wyspiański został profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie przeprowadził się z rodziną do własnego domu pod adresem Węgrzce 5 (w pobliżu szosy warszawskiej, wówczas niedaleko granicy z Kongresówką). Kupno domu umożliwiła mu kolejna nagroda, przyznana również przez Akademię Umiejętności, za pejzaże z Kopcem. Dom został rozebrany, stoi w tym miejscu inny. Z okazji 100 lecia urodzin artysty obok stanął głaz z tablicą pamiątkową.

zobacz tez:

Antoni Wyspiański urodził się w Kuryłówce koło Leżajska

Źródło:

K. Zbijewska „Krakowskim szlakiem Stanisława Wyspiańskiego” http://www.krakowlife.pl/99,Szafirowa_pracownia_Stanislawa_Wyspianskiego.htm
http://www.zrodlo.cemesta.com/b11GcSVhWEdxR2x0eHFlM1MiPSwqdGFHQW9jZ3F1PVYjPS4iY3xx.html
'Szlak 31 szlakiem kobiet Piłsudskiego'