środa, 7 sierpnia 2024

Prof. Franciszek Leja (1885-1979). Cmentarz w Grodzisku Dolnym

Odwiedziłam dzisiaj Cmentarz w Grodzisku Dolnym koło Leżajska. Spoczywa tam wybitny polski matematyk, jeden z czołowych przedstawicieli krakowskiej szkoły matematycznej, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. 
Autor monografii i podręczników akademickich.
Miałam okazję spotkać się przy grobie Profesora z jego bliskim krewnym - Józefem Leją. Józefa dziadek był rodzonym bratem Profesora. Wspominał ciepło Dziadka, bo jak mi powiedział, wszyscy w Grodzisku tak Profesora nazywali.
Józef Leja sprezentował mi książkę Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki" , 2023.T. 68
Jeden z rozdziałów Kwartalnika poświęcony jest Franciszkowi Leji i zawiera osobiste wspomnienia "Dawniej było inaczej". Wspaniała lektura, bogata w dokumenty, unikatowe zdjęcia, opracowana przez Danutę Ciesielską.
Franciszek Leja ukończył 3 klasy szkoły ludowej w Grodzisku, a po wakacjach 1894 roku zapisano go do 4-tej klasy szkoły powszechnej w Leżajsku. Mieszkał wówczas u pana Karasie, mieszczanina, który wraz z żoną zajmował się masarstwem. Żona miała w rynku jatkę, sprzedawała mięso i wędliny.  
Rok później Franciszek rozpoczął naukę w jarosławskim gimnazjum. W tamtym czasie, w zaborze austriackim gimnazjum było 8-letnią szkołą średnią o kierunku humanistycznym. Obok gimnazjów istniały jeszcze 7- letnie szkoły średnie o kierunku technicznym, zwane szkołami realnymi. Uzyskanie matury dawało prawo studiów w szkołach wyższych bez egzaminów wstępnych. Za naukę płaciło się do skarbu państwa czesne.
 
***
prof. Franciszek Leja (1885-1979) urodzony w Grodzisku Górnym koło Leżajska był stypendystą Akademii Umiejętności. Dzięki stypendium rozpoczął w 1912 roku roczne studia w Paryżu, gdzie uczęszczał na wykłady w Sorbonie.

Linki:

Popularne posty

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

© All rights reserved.

Zdjęcia i teksty prezentowane na tym blogu są własnością autora. Wykorzystywanie i kopiowanie zdjęć bez mojej zgody jest zabronione (Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 04.02.1994r.Dz.U.Nr 24, poz. 83).